Fengande om sild og sand

Ei spontan handsopprekking viste at fleire i salen sjøl hadde delteke i gamle dagars storsildfiske, som var hovudtema i foredraget. Her var også folk frå skipsverft som bygde snurpebåtar - og ikkje minst mange som fekk del i velstanden som sildeeventyret skapte i bygd og by.

Foredraget bygde på Pedersens eigne bøker «Havets sølv - kystens gull» og «Gjenreisningsbyen Kristiansund». Boksalget gjekk da også strykande.

Sandfrakting

At sandfrakteskuter, særleg frå Bøfjorden, spela ei sentral rolle da den nedbomba byen vart gjenreist etter krigen, har vore lite poengtert av historikarane. Til gjengjeld vart dette sterkt framheva i første del av Pedersen sitt foredrag.

Med grundig kunnskap godt krydra med personlege opplevingar gav Pedersen forsamlinga ein berikande ettermiddagstime.

Gjenkjenning

Bileta på lerretet gikk tett på farty, mannskap og landbasert sildeindustri. Tilhørarar med fartstid frå «Møre», «Sea Lord» og «Stormfuglen» opplevde mykje gjenkjenning. Innimellom fall det sakkyndige kommentarar - om å bu 16 mann i same lugar i månadsvis, om drama når nota ikkje tolte sildmengda og om det yrande livet på hamna når flåten kom inn.

Sølvsild og skutemodell

Utstyr på museet utfylte foredraget. Her var premiebeger frå «Veslegut», som vann Sølvsilda som beste storsildbåt i 1960. Her kunne Pedersen betrakte Gunnar Strand sin flotte modell av Smøla-snurparen «Drotland» - saman med Peder Vaagland frå verftet som i 1953 bygde sjølve båten. Og her sit både sandfrakting og fiske så å seie i veggene.

Mykje av historia vår er for viktig til å bli glømt. Med sine bøker og foredrag som dette bidrar Per Helge Pedersen sterkt til at så ikkje skjer.