Offiserar har rang, og det er ein noko uvant tanke at ein med
høg stilling kan føle seg uverdig i møte med Jesus. Så uverdig er denne
offiseren at han ikkje ynskjer besøk av Jesus, heller. Men det skjer ei
helbreding likevel: Tenesteguten hans blir frisk frå både lamming og lidingar i
same stund. Slik vart det forkynt i Rindalskyrkja sundag.
Matteus 8,5–13 Offiseren i Kapernaum
Då Jesus gjekk inn i Kapernaum, kom det ein offiser til han
og bad om hjelp: «Herre», sa han, «tenesteguten min ligg lam heime og har svære
plager.»
Jesus sa: «Eg skal koma og lækja han.» «Herre», svara
offiseren, «eg er ikkje verdig til at du kjem inn under mitt tak. Men sei berre
eit ord, så blir tenesteguten min lækt.
For eg må sjølv lyda dei som er over meg, og eg har soldatar
under meg. Seier eg til éin: ‘Gå!’ så går han, og til ein annan: ‘Kom!’ så kjem
han, og til slaven min: ‘Gjer dette!’ så gjer han det.»
Då Jesus høyrde det, undra han seg og sa til dei som følgde
han: «Sanneleg, eg seier dykk: Ikkje hos nokon i Israel har eg funne slik ei
tru.
Og det skal de vita: Mange skal koma frå aust og frå vest og
sitja til bords med Abraham og Isak og Jakob i himmelriket.
Men borna av riket skal kastast ut i mørkret utanfor, der dei
græt og skjer tenner.» Og Jesus sa til offiseren: «Gå! Det skal skje, slik du
trudde.» Og tenesteguten vart frisk i same stunda.
Slik lyder det heilage evangeliet.
Rangordning. Tenk over ordet rangordning og kjenn kva det
gjer med deg. Det betyr at nokon har meir makt enn andre. Nokon er mektige og
nokon er avmektige.
Det militære har vel ikkje endra seg nevneverdig sidan Jesu
tid. Då kunne offiseren seia korleis det var å ha status og makt: Han måtte
lyda dei som var over, og hadde sjølv makt over soldatane sine. Seier eg til
ein at han skal gå så går han og seier eg til ein at han skal koma så kjem han.
Og seier eg til slaven min at han skal gjera dette, så gjer han det.
Nokon kan kommandere og andre må lystre.
Og overfor sjukdom er me alle avmektige. Langt meir då enn
no. Då var det ikkje råd for korkje smerter eller lammelse hjå den stakkars
tenesteguten.
Men heldig er den tenesteguten som har ein sjef med omsorg,
ein sjef som vil vel og som gjer alt som står i hans makt for at det skal bli
bra. No er Jesus det einaste håpet, og offiseren benyttar seg av det. Og guten
blir frisk i same stund.
Offiseren er høgt på rangstigen. Neppe elska, sidan han er
ein del av den romerske okkupasjonsmakta. Heller frykta og forhatt, bokstaveleg
talt i ein utsett posisjon.
Men også han kjenner sin plass: Han er ikkje verdig at Jesus
kjem heim til han. I staden tryglar han om at Jesus må seia eit ord. Han har
altså trua på at eitt ord frå Jesus vil vera nok til at tenesteguten blir frisk
frå både lammelsar og smerter.
Og ja, eitt ord er nok. Guten blir frisk i same stund. Og
folk får høyre om eit selskap rundt bordet med Abraham, Isak og Jakob i
himmelriket, der folk skal koma frå både aust og vest for å delta.
Kven har rang? Kven er nok verd?
I denne forteljinga er det nok offiseren som har den største
makta og høgaste rangen. Men han ser det sjølv: Hjå Jesus møter han sin
overmann. Han er ikkje verdig til å ta imot Jesus på besøk. I staden ber han om
eit ord, ein slags type fjern-healing. Og det blir som han ber om.
Er det noko me menneske kan, så er det å føle oss lite verd.
Me kan heve og hevde oss på så mange måtar, gjennom dette som gjev oss såkalla
status. Men når skal me klare å nå opp? Og kva skal me nå opp til, kva skal me
oppnå?
Samtidig gjer me fallhøgda høg for kvarandre så vegen ned
blir både bratt og glatt.
Gjennom media får me daglege dosar om folk som mistar taket i
posisjonen sin, mens nettrolla frydar seg og gjer fadesen komplett.
Det er alltid eitkvart å kritisere og bli kritisert for, om
ein er eks-ordførar i Stavanger, kongeleg eller kriminell. Ein skulle nesten
tru at me blir meir lukkelege av andres ulukke – i beste fall er det eit fatalt
sjølvbedrag.
Andres ulukke kan aldri gjera oss lukkelege. Andres fall kan
aldri reise oss opp.
Med eitt untak. Eitt einaste. Han som står øverst, slik
offiseren har skjønt det.
Han som er feilfri sjølv – utan å hovere, utan å misbruke
makt og posisjon, utan noko anna mål og meining enn det beste for alle: Hjelpe
oss med det me ikkje får til sjølve.
Der og då var det helbredelse av ein stakkars tenestegut. No
nettopp var det dåp til det evige livet med Jesus for tre spedbarn.
Snart blir det presentasjon av eit flott konfirmantkull som
har nokre månadar føre seg med å lære om desse kjeldene for liv og saligheit
som me har fått lagt føre oss og som aldri går tomme.
Me menneske er gode på å føle oss lite verd. Og ofte er me
smålege nok til å synast det er interessant at folk med makt og posisjon
snublar og fell – eller i det minste får kritikk for brudekjolen.
Men kva hjelper det oss?
Skulle me ikkje heller rette blikket mot det som betyr noko.
Som for eksempel dette ordet som kan helbrede liv som kjennest sundbrote.
Eller dette at Jesus kjem oss i møte og hjelper oss med det
me mest av alt treng: Liv og saligheit. Og håp. Slik han målar det for samtida:
Måltidet i himmelriket, der folk skal koma frå aust og vest
og sitja til bords med Abraham, Isak og Jakob.
Det kan synast rart å eta med patriarkar som sikkert har
andre matvanar enn oss.
Men fint er det også, at denne himmeldøra er opna for oss
gjennom alt det Jesus gjer for oss. Den gong – og fortsatt.
Ære være Faderen og Sonen og Den Heilage Ande som var, er og
vera skal èin sann Gud frå æve og til æve.
