”Inga tru er for lita”

Sitatet står på sokkelen under statua av Rosemarie Køhn. Tanken er klok, og det er godt for oss at det vart formidla. Slik me òg har godt av å lære Tomas med tilnamnet Tvilaren å kjenne. Det er mykje me kjenner oss att i når me nærmar oss han. Slik vart det forkynt på Tomasmessa i Rindalskyrkja sundagskvelden:

Tomasmesse 19.10.25.
Joh 20,24-29.

24 Tomas, en av de tolv, han som ble kalt Tvillingen, var ikke sammen med de andre disiplene da Jesus kom. 25 «Vi har sett Herren», sa de til ham. Men han sa: «Det tror jeg ikke før jeg får se naglemerket i hendene hans og legge fingeren i det og stikke hånden i siden hans.»

26 Åtte dager senere var disiplene igjen samlet, og Tomas var sammen med dem. Da kom Jesus mens dørene var lukket. Han sto midt iblant dem og sa: «Fred være med dere.» 27 Så sier han til Tomas: «Kom med fingeren din, se her er hendene mine. Kom med hånden og stikk den i siden min. Og vær ikke vantro, men troende!»

28 «Min Herre og min Gud!» sa Tomas. 29 Jesus sier til ham: «Fordi du har sett meg, tror du. Salige er de som ikke ser, og likevel tror.»

Den forteljinga me høyrde om Jesus og Tomas og dei andre disiplane – den har mange lag. Det er lag på lag av innhald.

Innerst inne trur eg det handlar om å bli møtt på sitt eige nivå. Disippelen Tomas er den skeptiske. Han som er kritisk, utan nødvendigvis ville kritisere.

Men han er tvilande like til han forstår. Og forstå, det vil han så menn ikkje før han har sett og kjent.

Ikkje vil han forstå og ikkje vil han tru før han har skjønt at det er Jesus sjølv som har synt seg levande for dei andre disiplane.

Kva er Tomas sitt problem?

Tomas sitt problem er at han ikkje var der då det skjedde. Tomas var ikkje med då dei andre disiplane møtte Jesus. Og han nektar å tru at det er Jesus sjølv som har vist seg for dei andre disiplane.

Sist Tomas såg Jesus, var han død. Han var ein død kropp med hol etter naglar gjennom både hender og føter.

Dertil var det nokon som hadde stukke eit spyd gjennom sida hans, berre for å gjera det visseleg at dette var ein død kropp. Ingen kan overleva slike sår.

Heller ikkje Jesus kan overleva slik maltraktering av kroppen. Han er så død som nokon kan bli.

Og faktisk meir begravd enn nokon av dei som ligg utanfor her på kyrkjegarden. Meir begravd enn dei, og meir begravd enn nokon av oss kjem til å bli.

Det er litt rart, og no snakkar eg også ut ifrå tru, ut ifrå det eg trur er like sant som det er tilfelle når me bekjenner at Jesus fòr ned til dødsriket og plyndra det slik at den evige døden ikkje skal finnast for oss korkje i liv eller død.

Men det var mi tru. Tomas si tru, den sit plutseleg meir i fingertuppane enn i hovudet, den sit meir i hendene enn i hjartet.

Tomas, han som tviler og nektar å tru utan at han får kjent, han er avhengig av å lesa med fingertuppar og hender.

Han sa det ikkje til Jesus, men plutseleg veit Jesus det likevel. Og Jesus inviterer Tomas ifrå der han er, ifrå sitt tvilande hjørne: Kom, Tomas. Kom og kjenn på såra eg har der naglane gjekk beint igjennom. Kom og kjenn på gropet etter spydet som gjekk gjennom sida mi.

Denne historia fortel om å bli både sett og møtt der ein er, på sitt eige nivå. Tomas sitt tvilande nivå er greit, det.

Jesus møter tvilen der den er og blottstiller såra på den mest uhygieniske måten ein kan tenkja seg.

Klinisk reine er neppe Tomas på hendene der han fèr over sår både i hender, side og føter.

Men resultatet blir bra: Tomas bergar trua. Han får lesa heile Jesu lidelseshistorie i opne sår, og plutseleg ser han det:

Dette angår meg meir enn eg visste. Desse såra er påført Jesus for at eg skal få leva. Han gjekk i døden for å gje meg håpet som dei kallar for levande.

Eg reknar med at mange av dykk som er her hugsar presten som var her før meg: Magne Bjørndal. Eg trur nok at hvis nokon skulle seia tre ting om han, ville ein av tinga vera at han er blind.

Han var avhengig av punktskrift for å kunne lesa, altså bokstavar som var skrivne med å laga buklar i arka. Magne las med fingertuppane i staden for augene.

No er det snart vår tur til å gjera det same.

Så langt har me delteke i gudstenesta gjennom å ta inn bodskap i ord og tonar gjennom øyrene. Bøner har gått gjennom både øyre og hjarte før dei har gått til Gud.

Når me grip ein penn og skriv bønene våre på ein lapp, brukar me både tanke og hender.

Let me ein liten stein – eller lecakule – vera symbol på det me bèr med oss av tung bagasje eller synd, blir det ei hand som knugar om den før me kastar den i krukka.

Hendene våre opnar ei salmebok og blar seg fram til orda me kan slutte oss til og kvile oss i.

Hendene våre kan ta ein blomst som me legg i døypevatnet og ventar til me kan lesa kva den skjuler.

Og hender grip lys som får flamme og blir til noko som liknar ei bøn.

Me deltek med kropp og hender, auge og hjarte. Inntil me samlast om måltidet der hendene våre tek imot eit lite, rundt brød og dyppar det i ein skvett vin.

Me får ikkje kjenne sår i hender, føter og side. Men me får gripe og ta imot dette som blir kalla for kropp og blod, Jesu kropp og Jesu blod.

Og så har me Jesu ord for at han møter oss i nattverden på same måte som han møtte Tomas:

Me blir sett, forstått og omslutta av denne kjærleiken som er så vanskeleg å forstå men som me likevel kan feste tillit til – denne kjærleiken som er sterkare enn døden.

Mysteriet er for stort til å forstå. Men me kan likevel gjera som Tomas tvilaren og koma med fingertuppane våre og lesa så langt me klarer om Guds kjærleik til oss i Jesus Kristus, vår herre.

Eller lesa som Tomas, før han bryt ut og skjønar samanhengen: Min Herre og min Gud!